Тиловат саждаси ва намоз ўқиш мумкин бўлмаган вақтлар
Ассалому алайкум, ҳурматли Шайх ҳазратлари, сизга қуйидаги иккита савол билан мурожаат қилишга рухсат бергайсиз:
1. Намоз ўқиш мумкин бўлмаган вақтларда агар сажда оятини тиловат қилса ёки эшитиб қолса нима қилади?
2. Намоз ўқиш мумкин бўлмаган вақтларда ва имом маъруза (хутба) қилаётган вақтда таҳийятул масжид намози ўқиладими?
- Ва алайкум ассалом!
1. Қуёш чиқаётганда – тўлиқ чиқиб бўлгунча, қиёмда турганда – оққунича, ботаётганида – кўринмай кетгунича ҳар қандай намоз ўқиш ва тиловат саждаси қилиш жоиз эмас. Чунки қуёш чиқаётганда ва ботаётганда шайтоннинг икки шохи орасига тўғри келиши, қиёмга келганда эса жаҳаннамнинг ҳарорати энг юқори даражага чиқиши ҳақида хабарлар келган ва Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ушбу уч вақтда намоз ўқишдан қайтарганлар.
Шунингдек, имом жума, ийд, ҳаж, кусуф намозлари хутбасига чиққанда ҳам ҳар қандай намоз ўқиш ёки тиловат саждаси қилиш макруҳдир.
Фақат нафл намозларни ўқиш макруҳ бўлган икки вақт ҳам бор: субҳдан бошлаб қуёш найза бўйи кўтарилгунча ва Аср намозидан кейин қуёш ботгунча. Аммо бу вақтларда қазо намозларни ёки жаноза намозини ўқиш ва тиловат саждасини қилиш жоиз.
Демак, «намоз ўқиш мумкин бўлмаган вақтлар» дейилганда қуёш чиқаётган, қиёмда турган ва ботаётган ҳамда имом хутбада турган пайтгина тушунилади. Бу вақтлар ичида сажда оятини тиловат қилган ёки эшитган киши ушбу вақт ўтгунча тиловат саждасини кечиктириб туради. Чунки узрли ҳолатлар (макруҳ вақтга тўғри келиб қолгани, имкони бўлмагани ёки унутиб қўйгани) сабабли ўз вақтида тиловат саждаси қила олмаган киши тиловат саждасини кечиктириб адо этиши мумкин.
2. Ўқилмайди.
Валлоҳу аълам.
Дин ишлари бўйича қўмитанинг хулосаси рақами: 2022 йил 03-07/1077
